PEARSON JOURNAL

Peter Ackroyd’s Chatterton as a Historiographic Metafiction

Ayşe İREN — 2024-09-09

Bu çalışma, Peter Ackroyd'un Chatterton romanını, tarihsel söylemi özdüşünümsel kurgusal unsurlarla iç içe geçiren bir tür olan tarihyazımsal üstkurmaca merceğinden incelemektedir. Ackroyd'un bu çalışması tarih ve kurgu kavramları arasındaki sınırları bulanıklaştırarak ve tarihsel anlatıların inşa edilmiş doğasını vurgulayarak geleneksel tarih ve kurgu kavramlarına meydan okuyor. Linda Hutcheon'un tarihsel olayların parodi ve metinlerarasılık gibi kurgusal tekniklerle kaynaşmasını vurgulayan çerçevesinden yola çıkan bir analiz yoluyla Chatterton, temsil ve gerçekliğin provokatif bir keşfi olarak ortaya çıkmaktadır. Roman, şair Thomas Chatterton'ı merkeze alarak tarihsel anlatımların gerçekliğini sorunsallaştırmakta ve onun yaşamı ve ölümüyle ilgili çok sayıda, birbiriyle çelişen anlatılar sunmaktadır. Bu alternatif tarihler yalnızca resmi kayıtların güvenilirliğini sorgulamakla kalmayıp, aynı zamanda tarihsel bilginin öznel doğasının da altını çizmektedir. Üstelik Ackroyd, geleneksel tarih yazımı uygulamalarını yıkmak için illüstrasyonlar, epigraflar ve kendine gönderme yapan şiirler gibi yan metinsel unsurları kullanır. Bunu yaparak Chatterton, okuyucuları tarihin nasıl inşa edildiğini ve yorumlandığını yeniden düşünmeye davet etmekte ve sonuçta tarihsel gerçekliğin tasvirinde gerçek ile kurgu arasındaki karmaşık etkileşimi göstermektedir.
Anahtar kelimeler: tarih yazımı, üstkurmaca, tarihyazımsal üstkurmaca, metinlerarasılık, yanmetinsellik, apokrif tarih.

Tıp Öğrencileri İçin Tarih Laboratuvarları: Müzelerin Eğitimdeki Rolü

Rahman YAVUZ — 2024-09-09

Müze kelimesinin kökeni Yunanca “Mouseion” kelimesinden gelmektedir. Bu kelime, "Mousa" yani "müz" (ilham perisi) sözcüğünden türetilmiştir ve "müzlere adanmış yer" anlamına gelmektedir. Müzeler somut ve somut olmayan kültürel değer ve mirası araştıran, toplayan, koruyan, yorumlayan ve sergileyen, toplumun hizmetinde olan ve kâr amacı gütmeyen kurumlardır. Müze eğitimi, insanı ve kendini zaman ve mekânda anlama çabasıdır. Kültürel mirası korumak; geçmişi, bugünü ve geleceği ilişkilendirmek; kültürel sanat eserlerini korumak, kendi ve farklı kültürlerini çok yönlü bir şekilde öğrenmek ve anlamak; nesiller arası anlayış ve empati geliştirmek, müzeleri yaşatmak müzelerin kurum niteliği kazanmasına yardımcı olmaktır. Tarihi izleri ve kültürel değerlerimizi güncel bilgilerle birleştiren müzeler, tarihi mirası gözler önüne serme açısından önemli bir kaynak işlevi görmektedir. Müze gezileri, öğrencilerin derslerde gerçekleştirdikleri eğitim-öğretim etkinliklerini pekiştirerek öğrenmelerini kalıcı hale getirir ve kültürel etkinlikler aracılığıyla eğlenerek öğrenmelerine olanak tanımaktadır. Bu nedenle, müze ziyaretleri tıp eğitiminde tıp tarihi, etik ve deontoloji gibi konu alanlarında oldukça eşsiz öğrenme fırsatları sunmaktadır.

Geleceğin Eğitimini Şekillendirmek: Öğretmen Yardımcısı Yapay Zeka

Mevlüt KAYA — 2024-09-09

Bu çalışma, çeşitli branşlardan öğretmenlere yönelik düzenlenen 'Öğretmen Yardımcısı Yapay Zeka' seminerlerinin, öğretmenlerin yapay zeka teknolojilerine yönelik farkındalık ve bilgi düzeylerini nasıl artırdığını incelemektedir. Dört grup halinde ve üçer saat süren seminerler, öğretmenlere yapay zeka araçlarını ders planlama, materyal oluşturma, öğrenci değerlendirme ve motivasyon artırma süreçlerinde nasıl kullanabileceklerini öğretmeyi amaçlamıştır. Araştırma, nitel ve nicel veri toplama yöntemleri kullanılarak 66 öğretmen ile yürütülmüştür.

Seminer öncesi ve sonrası anketler veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Seminer öncesi anket sonuçları, öğretmenlerin büyük çoğunluğunun yapay zeka teknolojileri hakkında sınırlı bilgiye sahip olduğunu göstermiştir. Seminer sonrası anketler ise bu teknolojilere yönelik farkındalık ve bilgi düzeylerinde önemli bir artış olduğunu ortaya koymuştur. Öğretmenler, yapay zekanın ders planlama, materyal oluşturma ve öğrenci değerlendirme süreçlerinde kullanılabilirliğine dair olumlu görüşler bildirmişlerdir. Ayrıca, seminerin içeriği ve sunumların anlaşılabilirliği hakkında genel olarak olumlu geri bildirimler alınmıştır.

Araştırma, yapay zeka eğitimlerinin öğretmenlerin teknoloji entegrasyonu konusunda daha bilinçli ve yetkin hale gelmelerine katkı sağladığını göstermektedir. Sonuç olarak, yapay zeka teknolojilerinin eğitimde kullanımının öğretmenler ve öğrenciler için önemli faydalar sağlayabileceği görülmüştür. Eğitim politikalarının, bu teknolojilerin entegrasyonunu teşvik etmesi ve öğretmenlerin bu teknolojileri etkili bir şekilde kullanmaları için gerekli eğitim ve kaynakları sağlaması gerektiği görülmüştür.

İktisadi Düşünce Tarihi Açısından Ziya Gökalp ve Milli İktisat

Zeynep GÜNAY — 2024-09-09

Bu makalede Ziya Gökalp’in hayatı ele alınarak yaşamış olduğu dönem içerisinde yazmış olduğu eserlerdeki milli iktisat teması ele alınmıştır. Kendisinden önce yaşayan fikir insanlarının iktisadi düşünce tarihi açısından Ziya Gökalp’e açmış oldukları yolda kendisinin hangi fikirleri öne sürdüğü hususuna değinilmiştir. Çağdaşı olmayan bireylerin aynı fikirleri savunmasına rağmen neden geniş kitlelere ulaşılamadığına temas edilmiştir. İttihat ve Terakki cemiyetinin Ziya Gökalp üzerinde oluşturduğu fikir hürriyetinin neler olduğuna vurgu yapılmıştır. Ziya Gökalp’in milli iktisat fikrinin daha geniş kitlelerce kabul görmesinde etkili olan hem Doğu hem de Batı iktisadi düşünce tarihçilerinin mukayese etmesi olduğuna değinilmiştir. Yapmış olduğu bu sentezde nihai sonuç olarak Osmanlı coğrafyasında uygulama bulabilecek bir milli iktisat ekolü fikri ortaya atmıştır. Aynı zamanda kendisinden sonra gelecek olan fikir insanlarına da bu hususta ilham olmuştur. Ziya Gökalp hususi olarak iktisat makalelerini mecmuada yayınlayarak fikirlerini geniş kitlelere duyurmuştur. Bunun yanı sıra sadece makale değil aynı zamanda şiirler üzerinden de ülkenin içinde bulunduğu iktisadi durumu izah etmiş çözüm olarak da devlet müdahalesinin gerekliliğine temas etmiştir. Bu bağlamda yaşadığı çağın önemli fikir insanlarından biri olması hasebiyle bu çalışmada bazı çalışmaları üzerinden iktisadi anlamda korumacılık ve himaye kavramlarının yanı sıra iktisadi anlamda sermaye, girişimcilik ve özel mülkiyet gibi kavramlara da temas edilmiştir.

Jung Perspektifinden Maskülenlik

Bekir ERBEKİR — 2024-09-09

Son yıllarda eril ve dişil enerji kavramları özellikle sosyal medyada olmak üzere genel toplum içerisinde giderek popülerlik kazanmaktadır. Bu kavramlar hem kadına hem erkeğe atfedilmesinin yanında nesnelere ve ülkelere dahi atfedilir durumdadır. Dolayısıyla bu derleme makalenin amacı, dişil ve eril kavramlarının popülerleşmesi kapsamında analitik psikolojinin kurucusu Carl Gustav Jung'un eril kavramının detaylı olarak ele alınmasıdır. Maskülenlik kavramı, Jung'un kuramında merkezi bir rol oynamaktadır. Jung'a göre, her bireyin içinde hem kadınsı hem de erkeksi nitelikler bulunur ve bu niteliklerin denge içinde olması önemlidir. Animus ve anima arketipleri, bu dengeyi sağlamada önemli bir rol oynar ve bireyin içsel gelişiminde kritik bir öneme sahiptir. Erkeklik arketipleri, bireyin toplumsal rollerini ve kimliğini şekillendirirken, dişil nitelikler de aynı derecede önemlidir. Jung'un perspektifine göre, cinsiyet rolleri esneklik gösterir ve her bireyde farklı şekillerde ifade edilir. Bireyselleşme sürecinde, bireyin içsel çatışmalarını çözmesi ve kadınsı ile erkeksi nitelikleri arasında denge kurması önemlidir. Bu denge, bireyin kendini tam olarak gerçekleştirmesine ve psikolojik olarak sağlıklı bir duruma ulaşmasına yardımcı olur.

Unipolar Depresyon Tedavisinde Bilişsel Davranışçı Terapi: Olgu Sunumu

Piroz SAYIN — 2024-09-09

Çalışmadaki olgu sunumu, DSM-5 tanı kriterlerine göre unipolar depresyon (major) bozukluğu semptomları gösteren 21 yaşında olan danışanla bilişsel davranışçı terapi perspektifinde görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Danışan mutsuz ve yorgun hissettiğini, hiçbir şeyden zevk alamadığını, uykusunda azalmaların, iştahında artışların olduğunu ve sürekli intihar düşünceleriyle birlikte intihar girişimi şikayetlerinin olduğunu vurgulamıştır. Danışan daha önceki yaşamında da bu belirtilerin olduğunu ancak son zamanlarda ağlamasında artış olduğunu ve profesyonel bir desteğe başvurduğunu belirtmiştir. Danışanla bilişsel terapide baş etme, davranışlarını kontrol etme ve kendi sorumluluğunu alma becerilerini iyileştirmek ve geliştirmek için psikoeğitim uygulanmıştır. Olumsuz otomatik düşüncelerin belirlenip değiştirilmesi ve ara inançların belirlenip değiştirilmesiyle birlikte alternatif düşüncelerin oluşturulması olgunun farkındalığı kazanması sağlanmıştır. Bununla birlikte olgu, hiçbir şeyden zevk alamadığını ve sosyal ilişkilerinde azalmaların olduğunu söylemiştir. Görüşmeler süresince olguya verilen davranışsal ödevler ve egzersizler bu düşüncelerin azalmasına sebep olmuştur. Bunun yanında, uykusuzluk ve iştah artışı için davranışsal teknikler öğretilmiş olup ödevler verilmiştir. Yapılan görüşmeler doğrultusunda, danışanın düşüncesinin ilk görüşmeye göre değişiklik gösterdiğini ve bununla birlikte davranışsal değişiklikler ile sonuçlanmıştır. Unipolar depresyon ile sınırlı olan danışanın formülasyonları ve müdahaleleri de dahil olmak üzere sadece bilişsel davranışçı terapi yöntemleri kullanarak psikoterapi sürecini detaylandıran bu olgu sunumunun literatüre katkı sağlayacağı düşünülmüştür.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Üzerine Derleme Çalışması

Filiz RADO — 2024-09-09

Bu derleme çalışmasının amacı dikkat eksikliği ve hiperaktivite olan bireylerin belirtilerini ve tedavi şeklini incelemektir. Yapılan bu çalışmada derleme yöntemi kullanılmış olup saha çalışması ya da herhangi bir ölçek kullanılmamıştır. Türkçe ve İngilizce dillerinden ele alınan çalışmalar 2010-2024 yılları arasındadır. Bu derleme çalışması Haziran, 2024 ve Temmuz, 2024 olmak üzere iki aşamada gerçekleşmiştir. Yapılan literatür taraması sonucunda Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu, okul öncesi dönemde başlayıp yetişkinlikte de devam edebilen, aşırı hareketlilik, kısa dikkat süresi ve dürtüsellikle karakterize bir durumdur. Çocuklarda sık görülen psikiyatrik bozukluklardan biri olarak kabul edilir ve tedavi edilmediği takdirde çocuğun ruhsal, sosyal gelişimini ve eğitim hayatını olumsuz yönde etkileyebilir. dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun etyolojisi tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik, nörolojik ve psikososyal etkenlerin söz konusu olduğu ortaya konulmuştur.

Kabul ve Kararlılık Terapisinin Depresyon Tedavisindeki Etkinliği Üzerine Bir Derleme

Fatma Ece ATEŞ — 2024-09-09

Bu derleme çalışması, kabul ve kararlılık terapisinin (ACT) depresyonu ele alma ve yönetme yöntemi olarak etkinliğini ve uygulanabilirliğini araştırmıştır, yapılan bu çalışmada nicel yöntemi kullanılmış olup saha çalışması ya da herhangi bir ölçek kullanılmamıştır. İngilizce ve Türkçe dilinde ele alınan çalışmalar 2000 - 2023 yılları arasındadır. Bu çalışmalar araştırma makalelerinden oluşmaktadır. Bu derleme çalışması Şubat 2024 ve Mayıs 2024 olmak üzere iki aşamada gerçekleşmiştir. Yapılan literatür çalışması sonucunda ACT’nin depresyonun iyileştirme tedavisinde etkili olduğu, iyileşme sürecinde yardımcı olduğu görülmüştür. Depresyona sahip bireylerde ACT uygulandıktan sonra semptomların azaldığı ve iyileştiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu sebeple de depresyon tedavisinde ACT etkili bir yöntemdir. ACT’nin depresyon tedavisinde etkili bir yöntem olduğu sonucuna ulaşılmış daha da etkin kullanılması gerektiği gözlemlenmiştir.

Obsesif Kompulsif Bozukluk ve Kabul ve Kararlılık Terapisi Üzerine Sistematik Derleme

Sunagül KAYMAKLILI — 2024-09-09

Bu derleme çalışmasının amacı Obsesif Kompulsif Bozukluk yaşayan bireylerde Kabul ve Kararlılık Terapisinin kullanımını incelemektir. Yapılan bu çalışmada sistematik derleme yöntemi kullanılmış olup saha çalışması ya da herhangi bir ölçek kullanılmamıştır. Sadece İngilizce dilinde ele alınan çalışmalar 2010-2023 yılları arasındadır. Bu çalışmalar randomize kontrollü çalışmalardan oluşmaktadır. Bu derleme çalışması Şubat 2024 ve Mayıs 2024 olmak üzere iki aşamada gerçekleşmiştir. Yapılan literatür taraması sonucunda altı çalışma ele alınmıştır. Ele alınan bu altı çalışma sonucunda Kabul ve Kararlılık Terapisinin Obsesif Kompulsif Bozukluğu olan kişilerde belirtileri azalttığı, yaşam kalitesini arttırdığı ve önemli derecede iyileştirmeler yaptığı görülmektedir.

Geçmişten Geleceğe İki “Metropolis” Metropolis Antik Kenti ile Sinemadaki “Metropolis” Kenti Arasındaki Benzeşimin İncelenmesi

Ufuk GÜRAL — 2024-09-09

Bilim Kurgu Sineması’nın en önemli örneklerinden biri olan 1926 tarihli Fritz Lang filmi “Metropolis”, ismini aldığı Anadolu’daki Metropolis kentiyle bazı ortak unsurları paylaşır. Yönetmen Fritz Lang, “Geçmişte Gelecek Vardır” sözüne öykünürcesine, antik çağdan ödünç aldığı unsurlarla, izleyiciyi gelecekteki bir kente yolculuğa çıkarmıştır. Her şeyden önce, “Metropolis” antik çağın yaşam stili olan planlanmış kenti geleceğe yansıtmıştır. Filmde, şeffaf kapsül şeklinde, hi-tech gelecek kentleri değil, Eski Yunan Tapınakları’na benzer, yatay veya düşey elemanlar barındıran yapılar tasarlanmıştır. Buharla çalışan fabrikalar, şehirdeki konstrüktivist yapılar, Katakomb, Moloch Makinası, Katedral ve mahallelerin tasarımları hemen hepsi antik çağdan kalan grid planlı rasyonalist kentleşme politikasını yansıtır. Ayrıca filmin başrolündeki Dişi Robot'un dış görünümü, Metropolis antik kentinden çıkan Hygeia ve Ares betimlemeleriyle benzerlik gösterir. Nitekim sinema tarihinin takip eden dönemindeki robotlar, yapay zekalarının yanı sıra insansı özelliklerini, en azından organik parça taşımaları açısından daha fazla oranda barındırmışlardır. Çalışmamızda, gerek görsel gerekse içerik anlamında İzmir’in Torbalı ilçesindeki Metropolis kenti ile filmdeki Metropolis Kenti arasındaki bağlantıyı görsellik ve içerik gibi farklı unsurlar paralelinde inceliyoruz.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite ve Oyun Terapisi Üzerine Derleme

Yağmur AKOĞLU — 2024-09-09

Bu derleme çalışmasının amacı DEHB sahip bireylerde Oyun terapisinin nasıl kullanıldığını incelemektir. Yapılan bu çalışmada derleme yöntemi kullanılmış olup saha çalışması ya da herhangi bir ölçek kullanılmamıştır. İngilizce Türkçe dilinde ele alınan çalışmalar 2000-2022 yılları arasındadır. Bu çalışmalar araştırma makalelerinden oluşmaktadır. Bu derleme çalışması Şubat, 2024 ve Mayıs, 2024 olmak üzere iki aşamada gerçekleşmiştir. Yapılan literatür taraması sonucunda 6 çalışma ele alınmıştır. Ele alınan bu 6 çalışma sonucunda Oyun Terapinin iyileşmeye tedavide etkili olduğu, iyileşme sürecinde yardımcı olduğu görülmüştür. Dehb sahip bireylerde Oyun Terapi uygulandıktan sonra semptomların azaldığı ve iyileştiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu sebeple de Dehb tedavisinde Oyun Terapi etkili bir yöntemdir. Oyun Terapinin Dehb iyileştirmesinde etkili bir model olduğu sonucuna ulaşılmıştır, bu çıkarım sonucunda Dehb tedavisinde kullanılabilir bir modeldir.

Yönetsel Uygulamaların Farklı Kültürlere Uyumlaştırılması: Türk Müteahhitlik İşletmelerinin Yurtdışı Faaliyetleri Üzerine Nitel Bir Araştırma

Ahmet Tuğrul KÜÇÜKYİĞİT — 2024-09-09

Türk müteahhitlik işletmeleri, 1970’li yıllardan itibaren yurt dışında faaliyet göstermeye başlamış ve birçok başarılı projeyi hayata geçirmişlerdir. Özellikle son yıllarda istikrarlı bir şekilde dünyanın en önde gelen işletmeleri arasında yer alan Türk müteahhitlik işletmeleri, 2022 yılında yurt dışında gerçekleştirilen faaliyetler baz alınarak yapılan değerlendirmede Çinli işletmelerin ardından dünyada ikinci sırada yer almıştır. Türk müteahhitlik işletmelerinin başarıları birçok araştırmaya konu olmuştur. Bu araştırmalar, elde edilen başarıların daha çok mühendislik faaliyetleri yönüne odaklanmış, işletmeleri yönetsel anlamda başarıya götüren etkenler ise yeterince ele alınmamıştır. Bu çalışmada yurt dışında çalışmaları bulunan Türk müteahhitlik işletmelerinin kazandıkları başarıların yönetsel açıdan kaynakları ve uygulamış oldukları yönetim tarzları ile uygulamaların tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla bu işletmelerin üçünden üst düzey yöneticileri ile kapsamlı görüşmelerde bulunulmuş ve veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Analizler neticesinde, Türk müteahhitlik işletmelerinin yurt dışı faaliyetlerinde elde ettikleri başarıların elde edilmesinde öne çıkan unsurlar liderlik, iş yapma biçimleri ve insan kaynakları uygulamalarında kültürel uyumlanma, güçlü yakın çevre ilişkileri, risk alma yetisi, bilgi ve tecrübe ile hızlı karar alma ve hızlı hareket edebilme yeteneği olarak tespit edilmiştir. Bu işletmelerin rakiplerine avantaj sağlayan ve dolayısı ile iyileştirilmesi gereken hususlar ise daha fazla devlet desteği ihtiyacı (garantörlük, finansman kolaylığı vb.) ve özellikle tasarım ile mimari açıdan kendilerini geliştirmeleri ihtiyacıdır.

Meslek Lisesi Öğrencilerinin Grafik Atölye Dersi Kapsamında Ajans Deneyimleri Üzerine Bir Araştırma

Yusuf Kenan KORKMAZ — 2024-09-09

Bu araştırmada meslek lisesi grafik bölümü öğrencilerinin ajans deneyimlerini gözlemlemek; sistemin sorunlu yönlerini, başarılarını ortaya çıkarmak ve öneriler sunmak amaçlanmıştır. Grafik bölümü öğrencilerinin mesleki gelişimi, staj imkânları, alan uygulama pratiği, sektöre nitelikli eleman yetiştirmedeki rolü bu araştırmanın konularını oluşturmaktadır.

Araştırma Ordu ili, Altınordu ilçesindeki Boztepe Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Grafik Bölümünden 2017-2018 eğitim öğretim yılında kurulan ajans deneyimi alarak mezun olmuş 10 öğrenci araştırmanın çalışma grubunu oluşturmuştur. Araştırma nitel yaklaşıma göre durum çalışması olarak desenlenmiştir. Öğrencilerin ajans deneyimleri, uzmanlar tarafından hazırlanmış, yönlendirici olmayan sorulardan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığı ile elde edilmiştir. Öğrencilerin görüşme sorularına verdikleri cevapların analizinde içerik analizi tekniği kullanılarak kodlar, kategoriler, temalar oluşturulmuş ve frekans değerleriyle tablo haline getirilmiştir.

Araştırma kapsamında araştırmacı, okul ajans kurulumunu sağlamış ve öğrencilerin gelişimini mezun oldukları ana kadar gözlemlemiştir. Grafik bölüm öğrencilerinin ajans disiplini altında çalıştıkları atölye ile donanımlı bir yapıya kavuşmaları hedeflenmiştir. Öğrencilerin çalışma kültürünün özelliklerini kazanma, sorunlarla baş edebilme becerisi, pratik ve hızlı olma, çalışma arkadaşlarıyla uyum içinde hareket edebilme gibi birçok özellik kazandıkları gözlemlenmiştir. Araştırmada okul ajans çalışmaları ile öğrencilerin motivasyon, öğretim, istek ve hazır bulunuşluk kavram düzeylerinin yüksek olduğu görülmüştür. Öğrencilerin ajans deneyimleri ile kazanmış oldukları bilgi ve birikimle sektörün ihtiyaçlarına olumlu cevap verebilecekleri düşünülmektedir.