BİYOLOJİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ EĞİTİM-ÖĞRETİM MEMNUNİYETLERİ İLE AKADEMİK MOTİVASYONLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Özet

Bu araştırmanın amacı, yükseköğretimde öğrenimlerine devam eden biyoloji öğretmen adaylarının fakültelerindeki eğitim-öğretim memnuniyetleri ile akademik motivasyonları arasındaki ilişkiyi farklı değişkenleri de ele alarak incelemektir. Araştırmada mevcut durumu ortaya koymak amacıyla nicel model kapsamında tarama deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Ankara’da iki farklı devlet üniversitesinde öğrenimlerine devam eden toplam 121 biyoloji öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmanın verilerini toplamak amacıyla “Yükseköğretimde Eğitim-Öğretimle İlgili Öğrenci Memnuniyeti Ölçeği” ve “Akademik Güdülenme Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; biyoloji öğretmen adaylarının yükseköğretimde eğitim-öğretim ile ilgili memnuniyetlerinin ve akademik güdülenmelerinin orta düzeyin üzerinde olduğu belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarının cinsiyet alt boyutu incelendiğinde erkek öğretmen adaylarının eğitim-öğretim memnuniyetleri ile akademik motivasyonları kadın öğretmenler adaylarından daha yüksek düzeyde olduğu bulunmuştur. Öğretmen adaylarının üniversite değişkeni incelendiğinde özellikle araç-gereç ve laboratuvar ile akademik ve idari personel ile iletişim arasında memnuniyet açısından farklılık oluştuğu ve bu durumların adaylardaki memnuniyeti etkilediği söylenebilir. Araştırmanın sınıf düzeyi alt boyutu incelendiğinde 4.sınıftaki adayların memnuniyetleri ile diğer sınıflarda bulunan adayların memnuniyetleri arasında anlamlı bir farklılık olduğu sonucuna ulaşılmıştır. 4.sınıf adayları orta düzeyde memnuniyet gösterirken, diğer sınıftaki adaylar yüksek düzeyde memnuniyet göstermektedir. Bunun sebebinin memnuniyet ölçeğinin alt boyutunda bulunan aidiyet ve rehberlik ile ilgili olması dikkat çekmektedir. Adaylardaki en yüksek memnuniyetin ise 1.sınıfta olduğu görülmektedir. Araştırma sonuçlarına göre 2. üniversitedeki öğretmen adaylarının bölüme isteyerek gelme frekansı, 1.üniversitedeki adayların bölüme isteyerek gelme frekansından fazladır. Bu sonuçlar adaylardaki motivasyon düzeylerinin iç motivasyon sebeplerinden ötürü farklılaşmış olabileceğini desteklemektedir. Araştırmadan elde edilen sonuçlardan biri de biyoloji öğretmen adaylarının eğitim-öğretim memnuniyetleri ile akademik motivasyonları arasında pozitif yönde ve orta düzeyde bir ilişkinin (r=438) tespit edilmesidir. Bu durum biyoloji öğretmen adaylarındaki eğitim-öğretim memnuniyet düzeyleri etkilendiğinde adaydaki akademik motivasyonun da orta düzeyde etkilenebileceği sonucunu göstermektedir.