BİLİM PARADİGMASI, YÖNETİM VE ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ ETKİLEŞİMİ

Özet

Bilim paradigmaları bilim insanlarının kavramlara, olgulara ve olaylara bakış açısını ve problemleri çözme şekillerini belirler. Bilimsel araştırma yöntemleri doğal olarak bilimsel paradigmaların sonucudur. Bilimde olan gelişmelerin bilimsel araştırma yöntemlerini, araçlarını etkilemesi kaçınılmazdır. Bu çalışmada bilimdeki temel paradigma değişikleri ve bunların yönetim bilimlerine ve araştırma yöntemlerine yansımaları tartışılmıştır. Sosyal bilimler araştırma yöntemlerini etkileyecek olan, karmaşıklık, büyük veri analitiği ve nörobilim gibi disiplinlerdeki gelişmeler ve oluşan kuramların yönetim alanlarındaki gelişmeleri ve araştırma yöntemlerine yansımaları araştırmanın çerçevesini oluşturmaktadır. Söz konusu gelişmelere konu olan alanlar Kuhn’un tanımladığı çerçevede “devrimci bilim” ile nitelenebilmektedir. Yeni bilim çerçevesinde, karmaşıklık, öngörülemezlik, doğrusal olmayan sistemler, belirsiz sebep sonuç ilişkileri, analitikten teoriye varma öne çıkan kavramlar olarak tespit edilmiştir. Bunun sonucu olarak yönetim ve örgütsel alanda kontrol ve planlama fonksiyonlarının önemini yitirdiği, belirsiz vizyona sahip otonom örgütlenmeler doğduğu görülmüştür. Araştırma sonucunda bilginin anlık olarak üretilip tüketildiği bu çağda, araştırma yöntemlerinin de değişmelere ayak uydurmasını zorunluluğu görülmüştür. Yeni dinamikler çıktıların tahmin edilmesi yerine işleyişin açıklanmasını gerektirmektedir. Yeni bilim fizik ve biyoloji gibi farklı disiplinler tarafından üretilen bilgilerle oluşan bütüncül bir yapı içerisindedir. Yeni bilimin uygulama alanları her alanda olduğu gibi yönetim alanında da hızlıca gelişme göstermektedir. Çalışmanın ulusal yazında yeterince bilgi birikimine sahip olmayan konularda araştırmacılara katkı sağlayacağı değerlendirilmiştir.