KÜÇÜKLERİN EVLAT EDİNİLMESİNİN MİRAS HUKUKU VE BİYOLOJİK ANA BABANIN RIZASI AÇISINDAN İNCELENMESİ

Özet

Küçüklerin evlat edinilmesinde, kuşkusuz, temel amaç, çocuğun üstün yararının korunmasıdır. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi ile yasal mevzuatımızda, çocuk ile ilgili her türlü konuda “çocuğun üstün yararı” kavramı önem taşımaktadır. Evlat edinmede, mirasçılık açısından tartışılması gereken hususlar vardır. Bir kimsenin evlat edinilmesi halinde, evlat edinilen kişi, hem biyolojik ana babasının hem de onu evlat edinen kişi ya da kişilerin mirasçısı olabilmektedir. Buna rağmen, evlat edinilenin ölmesi halinde, onun mirasçısı, yalnızca biyolojik ana babası olmaktadır. Küçüğün farklı nedenlerle, devlet korumasında olması mümkündür. Ana/babasının cezaevinde olması, ana/babasının aile hukukundan doğan yükümlülükleri yerine getirmemesi ya da ana/babasının kim olduğunun bilinmemesi gibi. Çocuğun en temel ihtiyacı olan sevgi ihtiyacının herhangi bir sebeple ailesi tarafından değil, bir kurum tarafından ve sonrasında çocuk evlat edinilebilirse, evlat edinenler tarafından karşılanması göz önünde bulundurulduğunda, evlat edinilenin ölmesi halinde, biyolojik ana/babasının, yasal mirasçı sıfatına sahip olmasının doğru olmadığı görüşündeyim. Evlat edinmede asıl amaç, çocuğun üstün yararını sağlayabilmek iken; evlat edinilen bir küçüğün, biyolojik ana/babasının onun mirasçısı olabilmesi tartışılması gereken bir konudur. Tartışılacak diğer konu, çocuğun biyolojik ana/babasının evlat edinmeye rıza vermesi gerekliliğidir. Bazı durumlarda rızanın aranmaması söz konusu olabilmektedir. Rızanın aranmaması, uygulamada ciddi sorunlara yol açmaktadır. Rıza aranmayacak ise, rızanın aranmamasına ilişkin bir mahkeme kararı gerekmektedir. Bu karardan sonra, evlat edinmenin diğer şartlarının mevcut olması halinde, çocuğun mahkeme kararıyla evlat edindirilmesi mümkündür. Evlat edinmek isteyen kişiler, bu süreci oldukça zor geçirmektedir. Bu süreç aynı zamanda çocuğun üstün yararı ilkesi ile bağdaşmayan sonuçlara yol açmaktadır. Çalışmamızda, evlat edinmeyi sınırlı olarak küçüklerin evlat edinilmesi ile sınırlı olarak inceledikten sonra, mirasçılık yönünden uygun bulmadığımız hususlara değinerek, rızanın aranmaması konusundaki uygulamaya çözüm önerileri getireceğiz.