Çocuklarda Tanrı Tasavvurunun Gelişimine Etki Eden Faktörler
Özet Görüntüleme: 695 / PDF İndirme: 256
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.8188644Anahtar Kelimeler:
Tanrı Tasavvuru, Dini Gelişim, Çocuk, Birey, Aile, ÇevreÖzet
Çalışmamızda kaynak tarama yöntemiyle Çocuklarda Tanrı tasavvurunun gelişmesine etki eden faktörler bazı kuramların konuya yaklaşımları ve bu alanda yapılmış araştırmalardan yararlanılarak ortaya konulmaya çalışılmıştır. Tanrı tasavvurunun oluşum sürecinde özellikle küçük yaşlardan itibaren anne baba ve çevre, önemli ölçüde etken faktör olarak karşımıza çıkmaktadır. Bireyin çocukluğunda ailesi ile girdiği ilişki ilerleyen yaşlarında öz saygı, kimlik oluşumu ve güvenli ilişki kurma gibi kişinin yaşamında ana unsur olan gelişimsel özellikleri kazanmasında önemlidir. Bunun yanında özellikle anne baba ile kurulan güven temelli ilişkiler ilerleyen yaşlarda Tanrı tasavvurunun olumlu veya olumsuz yönde şekillenmesine etki etmektedir. Çocuklukta öğretilen dini bilgilerin Tanrıyı tasavvur etmede katkısı yadsınamaz. Bu noktada özellikle ailenin yanında çevre faktörü de büyük önem arz etmektedir. Tanrı tasavvurunun da zihinsel bir süreç olması sebebiyle bireyin kendine özgü kişilik ve karakter yapısı ve bireysel faktörlerin etkisinin de büyük oranda önemli olduğunu ifade edebiliriz.
Referanslar
Albayrak, A. (1995), .Ergenlerin Dini Gelişiminde Sevgi ve Korku Motifinin Etkinliği, Uludağ: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. http://hdl.handle.net/11452/4844
Apaydın, H. (2001), Aile İçi İletişimin Çocuğun Dinsel Gelişimine Etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 12, 319-337. https://dergipark.org.tr/tr/pub/omuifd/issue/20303/215548
Asar, Ç. (2021), Tanrı Tasavvuru ve Değerler, Ankara: Eski Yeni Yayınları.
Aydın, M. A. (1989), Aile, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul: TDV Yaynları. https://islamansiklopedisi. org.tr/aile
Ayten, A. (2006), Psikoloji ve Din, İstanbul: İz Yayıncılık.
Bilici, A. B. (2012), Çocukta Dini uygunun Teşekkülü, Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 14(1), 189-219.
http://isamveri.org/pdfdrg/D02042/2012_1/2012_1_BILICIAB.pdf
Budak, S. (2000), Psikoloji Sözlüğü, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Bulut, M. B. Yıldız, M. (2018), Tanrıya Bağlanma Biçimlerinin Beş Faktör Kişilik Özelliklerine Göre Yordanması, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 44(1), 79-98. https://dergipark. org.tr/en/pub/erusosbilder/issue/38479/418075
Canan, S. (2017), Değişen Beynim, İstanbul: Nefes Yayınları, 7. Basım.
Clark, W. H. (1981), Çocukluk Dönemi Dini, çev. Neda Armaner, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 24(01), 175-185.
https://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12575/49777/9755.pdf?sequence=1
Cüceloğlu, D. (2001), İçimizdeki Çocuk, İstanbul: Remzi Kitapevi.
Cüceloğlu, D. (2019), İnsan ve Davranışı, İstanbul: Remzi Kitabevi.
Düzgüner, S. (2008), .Dine Psikolojik Yaklaşımda Değişimin Dinamikleri, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
Forsyth, J. (2007), Psikolojik Din Kuramları, çev. Metin Güven, ed. Mustafa Ulu, Kayseri: Kimlik Yayınları.
Freud, S. (1997), Uygarlık, Din ve Toplum, çev. Selçuk Budak, Ankara: Öteki Yayınları.
Gander, M. J., Gardiner, H. W. (2007), Çocuk ve Ergen Gelişimi, çev. Ali Dönmez vd., Ankara: İmge Kitapevi Yayınları.
Güngör, H., Ogelman, H. G. (2022), Çocuk Gelişimi Ön Lisans Öğrencilerine Göre “Çocuk” Kavramı, Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 13(1), 581-599. https://dergipark.org.tr/tr/pub/baebd/issue/70550/901081
Hacıkeleşoğlu, H. (2020), Ebeveyn Tutumları ve KişiliK Özelliklerinin Tanrı Tasavvuru ile İlişkisi Üzerine Bir Araştırma, Erzurum: Atatürk Üniversitersi, Sosyal Bilimler Enstitütüsü, DoktoraTezi.
Hayta, A. (2017), Bağlanma Kuramı ve Tanrı Tasavvuru İlişkisi Üzerine Bir Araştırma, Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
Hayta, A. (2010), Nesne İlişkileri Kuramı ve Tanrı tasavvuru Üzerine Eleştirel Bir Değerlendirme, Değerler Eğitimi Dergisi 8(20), 39-77. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ded/issue/29180/312469
Hoffman, L. (2004), Cultural Constructs of the God Image and God Concept: Implications for Culture, Psychology, and Religion, Society for the Scientific Study of Religion, California: Vanguard University of Southern, 1-28.
Hökelekli, H. (1998), Çocuk Gelişimi ve Eğitimi, İstanbul: Ensar Neşriyat, Birinci Basım.
Hökelekli, H. (2016), Çocuk, Genç, Aile Psikolojisi ve Din, İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları, 2. Basım.
Hökelekli, H. (2013), .Din Psikolojisi, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 10. Basım.
Jung, C. G. (2009), .Anılar, Düşler, Düşünceler, çev. İris Kantemir, Can Yayınları.
Jung, C. G. (2006), Analitik Psikoloji, çev. Erol Güngör, İstanbul: Payel Yayınları.
Kaya, M. (2011), Tasavvur, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul: TDV Yayınları. https://islamansiklopedisi.org.tr/tasavvur
Kısa, C. (2013), Nesne İlişkileri Kuramı ve Tanrı Tasavvuru, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
Mehmedoğlu, A. U., Aygün, A. (2006), James W. Fowler ve İnanç Gelişim Teorisi, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 6(1), 118-140. https://dergipark.org.tr/tr/pub/cuilah/issue/4170/55065
Mehmedoğlu, A. U. (2010), Tanrıyı Tasavvur Etmek, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Muratoğlu P. B. (2017), Kültür, Kolektif Bilinçdışı ve Semboller: Miyazaki ve ‘Ruhların Kaçışı’ Üzerine Bir İnceleme, Erciyes İletişim Dergisi 5/(1), 362-378. https://dergipark.org.tr/tr/pub/erciyesiletisim/issue/27688/291905
Oktay, M. (2021), Üniversite Gençliğinde Tanrı Tasavvurları ile Kişilik Özellikleri İlişkisi Üzerine Bir Araştırma, Sakarya: Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi https://acikerisim.sakarya.edu.tr/bitstream/handle/20.500.12619/96781/T09198.pdf?sequence=1
Onay, A. (2017), Batı’da Sosyal Çevre ve Din, Danimarka’da Müslüman Türk Toplumu, Değerler Eğitimi Dergisi 15(33), 139-176. https://dergipark.org.tr/en/pub/ded/issue/37195/430393
Öcal, M. (2004), Okulöncesi ve İlköğretim Çağı Çocuklarının Allah Tasavvurları Üzerine Bir Araştırma, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 13(2),59-80. https://acikerisim.uludag.edu.tr/handle/11452/14505
Öztürk, Büyükkazaz, E. (2019), Okul Öncesi Çocuk Gelişiminde Sanat Eğitiminin Yeri ve Önemi, Trabzon: Trabzon Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
Sünbül, C. (2022), The reciprocal associations of nuclear family, extended family and the children's social competence in early childhood, İstanbul: Koç Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
Sağlam, İ. (2009), Bazı Öğrenme Kuramları ve Din öğretimi, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 18(2), 251-266. https://dergipark.org.tr/tr/pub/uluifd/issue/13481/162839
Santrock, J. W. (2018), Yaşam Boyu Gelişim, çev. Galip Yüksel, Ankara: Nobel Yayınları 2018.
Sayar, K. - Tüzün, O. (2006), Bağlanma Kuramı ve Psikopatoloji, Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 1(19), 24-39. https://arsiv.dusunenadamdergisi.org/ing/DergiPdf/DUSUNEN_ADAM_DERGISI_a06781127a0c4e75acecca9bff89ce7e.pdf
Şimşek, E. (2004), Çocukluk Dönemi Dini Gelişim Özellikleri ve Din Eğitimi, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 4(1), 207-220. https://dergipark.org.tr/tr/pub/daad/issue/4520/62206
Piaget, J. (1999), Çocukta Zihinsel Gelişim, çev. Hasan Portakal, İstanbul: Cem Yayınevi.
Tunçeli, H. İ., Zembat, R. (2017), Erken Çocukluk Döneminde Gelişimin Değerlendirilmesi ve Önemi, Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi 3(3), 01-12. https://dergipark.org.tr/en/pub/ekuad/issue/31101/337390
Ünver G. vd. (2006) (ed.), Dindarlığı Sosyo-Psikolojisi (Ergenlere Tanrı Tasavvuru), Adana: Karahan Kitapevi.
Wulf, D. M. (1997), Psychology of Religion (Classic and Contemporary) New York: John Wiley & Sons, Inc, Second Edition.
Winnicott, D. W. (2014), Başlangıç Noktamız Ev, çev. Nüket Diner, Nur Nirven, İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
Yavuz, K. (2012), Çocukta Dini Duygu ve Düşüncenin Gelişimi, İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
Yapıcı, A. (2016), Müslüman Türk Kültüründe İnanç Gelişimi (Bir Model Denemesi). Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 83-113. https://doi.org/10.21054/deuifd.282806
Yapıcı, A. (2004), Allah ve Kutsal Kavramlarının Çağrıştırdıkları Anlamlara Sosyo-Psikolojik Bir Bakış: Çukurova Üniversitesi Örneği, Değerler Eğitimi Dergisi, 2/7, 169-206. https://dergipark.org.tr/en/pub/ded/issue/36881/312466
Yıldız, M. (2007), Çocuklarda Tanrı Tasavvurunun Gelişimi, İzmir: İlahiyat Vakfı Yayınları.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 PEARSON JOURNAL
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.