Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Siyasal Sistemleri: Benzerlikler ve Farklılıklar

Özet

Osmanlı Devleti’nin 1878’de idaresini fiilen İngiltere’ye bıraktığı Kıbrıs, Birinci Dünya Savaşı’nın çıkmasıyla İngilizler tarafından ilhak edilmiş, Lozan Anlaşması ile de İngiliz egemenliğine ait bir toprak olarak kabul edilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra gündeme gelen self determinasyon ilkesi bağlamında adada yaşayan Türklerin durumu ile bağlantılı olarak Kıbrıs meselesinin tarafı hâline gelmiştir. Türkiye’de büyük bir kamuoyu desteğinin ortaya çıktığı bu süreçte Kıbrıs meselesi, politik duruşu birbirinden çok farklı kesimlerin üzerinde uzlaştığı ulusal bir davaya dönüşmüştür. ABD ve garantör devletlerin çabalarıyla 1960’ta kurulan Kıbrıs Cumhuriyeti’nin işlemez hale gelmesi sonrasında Kıbrıs Türkleri, Türkiye’nin de desteğiyle kendi devletlerini kurabilmiştir. Bağımsızlık sonrası dönemde her alanda ambargoya maruz kalan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, yarım asrı aşan devlet tecrübesi boyunca genel itibarıyla Türkiye yanlısı yönetimlere sahip olmuş, dünya ile olan bağlarını da Türkiye üzerinden kurmuştur. Bu çalışma ortak bir kaderi paylaşan ve iç siyasal yapıları itibarıyla demokratik niteliklere sahip olan Türkiye ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin siyasal sistem bağlamındaki benzerlikleri ve farklılıklarını ele almaktadır. Bu çerçevede çalışma hükümet, seçim ve parti sistemleri gibi siyasî sistemi oluşturan unsurları siyaset bilimi literatürü bağlamında tarafların anayasaları ve ikincil kaynaklar üzerinden karşılaştırmalı olarak irdelemektedir.