GILLES DELEUZE’ÜN HENRI BERGSON OKUMASI ÜZERINE: ÖZ’DEN OLUŞ’A BIR GEÇIŞ GIRIŞIMI

Özet

Deleuze, özcü düşünme biçimine getirdiği eleştiriler sebebiyle Batı felsefesindeki önemli filozoflardan birisidir. Onun açısından özcü düşünme eleştirilmesi gereken yapısal düşünme biçimidir. Yapısal düşünme biçimi yerine oluşa dayalı fark düşüncesi getirilmelidir. Oluşa dayalı fark düşüncesini savunan filozoflardan birisi Bergson’dur. Özcü düşünmeye ciddi eleştiriler yönelten Bergson, aşkın varlık görüşü yerine içkin varlık görüşünü benimsemiştir. Bu görüş doğrultusunda her şeyi evrene içkin olarak açıklamıştır. Bergson açısından evren dâhil tüm şeyler evrimle meydana gelmiştir. Deleuze’e göre, Bergson’da tüm şeyler sürenin farklılaşması sonucunda oluşmuştur. Dolayısıyla bu makalede Bergson’un Deleuze felsefesine etkisi ele alınacaktır. Ayrıca Deleuze’un Bergson felsefesi üzerinden özcü düşünceyi nasıl eleştirdiği tartışılmaya çalışılacaktır.