SELİM SIRRI TARCAN’IN ANLAYIŞINDA VATANSEVERLİK EĞİTİMİ: COĞRAFYA VE TARİH ÖĞRENMEK

Özet

Vatan ve vatanseverlik daha çok XIX. yüzyılın kavramları olarak değerlendirilse de milli devletler çağında olmamız bu kavramları hala eğitim sistemlerinin temel öncelikleri arasında tutmaktadır. Vatan ve vatanseverlik kavramlarından hareketle bu araştırmada Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi önemli eğitimcilerinden Selim Sırrı Tarcan’ın vatan ve vatanseverlik anlayışı incelenmiştir. Araştırmanın deseni, doküman araştırmasıdır. Araştırmanın veri analizinde ise doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Sözü edilen dokümanların veri analizinde betimsel analiz kullanılmıştır. Bu kapsamda Selim Sırrı Tarcan’ın kaleme aldığı “Genç derneklerinde terbiye-i ahlakiye”, “Vatanın ruhaniyeti” ve “Maddi ve manevi vatan” makaleleri incelenmiştir. Araştırma sonucunda Selim Sırrı Tarcan’ın vatan kavramını küçük ve büyük vatan olarak ele aldığı görülmüştür. Selim Sırrı’ya göre vatan toprağına ruh veren ölen atalardır. Yine Selim Sırrı vatanı, maddi ve manevi vatan olarak ikiye ayırmıştır. Tarih, vatanın ruhu; coğrafya ise cismidir. Buna göre maddi vatanı sevmenin yolu coğrafya; manevi vatanı sevmenin yolu tarih öğrenmek ile mümkündür. Diğer taraftan araştırmada Selim Sırrı Tarcan’ın Ziya Gökalp, Ömer Seyfettin gibi aydın çevresinin akademik görüşlerini pedagojik bir tarzda çocuklara aktardığı anlaşılmıştır.