İSLÂM HUKUKU’NA GÖRE HAK İSPATI BAĞLAMINDA TÜRK HUKUKU’NDA KULLANILAN MODERN KARÎNELERİN İSPAT DEĞERİ

Özet

Karine, kavramsal çerçevede değerlendirildiğinde varlığı bilinmeyen bir olgu hakkında sonuç çıkarmayı sağlayan işaret ve belirtilerdir. Hukuk faaliyetinde bulunan hâkim de her zaman maddi gerçeğe ulaşmak ve kamu vicdanını rahatlatmak için bu tür aracılara ihtiyaç duyar. Nitekim olay yerinde adeta sessiz şahitler gibi tespit edilen karineler, hâkimin vakıayı hükme bağlaması ve olayı aydınlatması hususunda büyük bir role sahiptir. Modern Türk Hukuku’nda da gerek Adli Tıp verileri gerekse de diğer modern karineler çokça kullanılmaktadır. Hatta Adli Tıp bilimi hukukun adeta ikiz kardeşi gibi görülmektedir. Hakların korunması ve gerçek faillerin tespiti modern karinelerle daha kolay sağlanmaktadır. Bu bağlamda adaleti gerçekleştirmeyi kendine esas hedef yapan İslam Hukuku için de ispat yükü ve ispat vasıtaları/beyyine son derece önem arz etmektedir. Çalışmamızda Türk Hukuku’nda kullanılan modern karineleri ele alarak İslam Hukuku’na göre bu karinelerin ne gibi bir hukuki ispat gücü taşıdığını irdelemeye çalıştık. Kaynak ve yöntem olarak da İslam dinin genel bakışı çerçevesinde yani vahiy, akıl ve sosyal değişim açısından modern karine skalasını değerlendirdik. Böylece İslam Yargı Sisteminde modern karineleri ve bu karine skalasının hukuk ve ceza davalarında hâkimin hükmüne mesnet olma açısından ne ölçüde bir delil/beyyine değerini taşıdıklarını ortaya koymaya çalıştık