3-6 Yaş Çocuklarına Hitap Eden Dergilerin Temel Fen Kavramları Açısından Analizi


Özet Görüntüleme: 331 / PDF İndirme: 87

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.7777350

Anahtar Kelimeler:

Erken Çocukluk, Çocuk Dergileri, Temel Fen Kavramları, Bilimsel Süreç Becerileri

Özet

 

Okul öncesi dönemdeki çocuklar meraklı, araştırıcı, hayal güçleri kuvvetli ve sorgulayıcıdırlar. Çocukların bu merak ve araştırma duygularından yola çıkarak çevrelerindeki yetişkinler onların bilimsel bilgilerini artırabilir ve düşünme becerilerini geliştirebilir. 3-6 yaş arasındaki çocuklar yaşadıkları dünyayı, çevrelerini, bitkileri ve hayvanları ancak resimli dergi/kitaplar, hikâye kitapları ve masallar aracılığı ile anlayıp tanıyabilirler. Ancak bu şekilde çocuk daha önce hiç görmediği yeni nesneleri, canlıları ve doğayı eğlenceli bir şekilde görerek öğrenebilirler. Bu yaş grubundaki çocukların oldukça yüksek algı ve öğrenmeye açık oldukları düşünüldüğünde dergi ve kitaplarda sunulan kavramların çocuk gelişimi için ne kadar önemli olduğu daha iyi anlaşılmaktadır.

Bu araştırmada 3-6 yaş çocuklarına hitap eden dergilerdeki fen kavramlarına yer veriliş biçimi, oranları ve özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu ana amaç doğrultusunda nitel araştırma yöntemi kullanılarak 2016-2017 yıllarında yayın yapan çocuk dergileri ilk olarak taranmış ve 3-6 yaş çocuklarına uygun olan 7 dergi çalışma grubuna dahil edilmiştir. Temel Fen Kavramları ve Bilim Dergisi İnceleme Formu aracılığıyla bu dergiler 4 ana kavram doğrultusunda analiz edilmiş ve içerik özellikleri açısından konu, kahramanlar, dil ve anlatım alt başlıklarına göre betimsel analiz yapılmıştır.  Araştırmanın en ilgi çekici sonuçlarından biri fiziksel bilimler ile ilgili konulara bütün dergilerde ya çok az ya da hiç yer verilmemesidir. Bilimsel araştırmalar okul öncesi eğitimi programlarının amaçlarından birinin de çocuklara madde, ısı, sıcaklık gibi fiziksel bilimlere ilk adımın atılması olduğunu bildirmektedir. Ancak inceleme konusu 7 çocuk dergisinde ele alınan konular fiziksel bilim kavramlarını yeterince desteklemediğini göstermektedir. Yaşam bilimleri (%64,15), Sağlık (%19,48), Dünya ve uzay (%11,16) ve fiziksel bilimler (%5,19)’e yer verilmiştir. Konulara göre ise dergilerde en fazla hayvan (%30,90), sonra sağlık (%19,48) en sonda ekoloji (%15,84) alt başlıklarına yer verildiği tespit edilmiştir. 2016 ve 2017 yıllarında toplam 385 kavramın kullanıldığı belirlenmiştir.

Referanslar

Aktaş Arnas, Y., Aslan, D., & Günay Bilaloğlu, R. (2012). Okul öncesi dönemde fen eğitimi. 3. Baskı. Vize Yayıncılık, Ankara.

Alptekin, Z. D. (2018). 3-6 Yaş Grubu Çocuklara Yönelik Yayımlanan Resimli Hikâye Kitaplarının Kavram Gelişimine Katkısı Ve Temel Fen Kavramları Açısından İncelenmesi. Uluslararası Çocuk Edebiyatı ve Eğitim Araştırmaları Dergisi (ÇEDAR), 2(1), 76-86.

Aral, N., & Kadan, G. (2018). 2013 Okul öncesi eğitim programının değerler eğitimi bağlamında incelenmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 2(1), 113-131.

Bredekamp, S. (2011). Understanding and applying developmentally appropriate practice. Effective practices in early childhood education: Building a foundation. Upper Saddle River, N.J.: Pearson.

Broström, S. (2015). Science in early childhood education. Journal of education and human development, 4(2), 107-124.

Butzow, C.M., and Butzow, J.W. (2000). Science through children’s literature: An integrated approach (2nd ed.). Englewood, CO: Teacher Ideas Press.

Çamlıbel Çakmak, Ö. (2014). Okul öncesi dönemde fen eğitimi ve öğretmenin rolü. Mustafa Çetin, Çiğdem Şahin (Ed.), Okul Öncesi Dönemde Fen Eğitimi içinde s.29-47. Ankara: Pegem Akademi.

Çıkla, S. (2005). Tanzimattan günümüze çocuk edebiyatı ve bazı öneriler. Hece Dergisi Çocuk Edebiyatı Özel Sayısı, 104(105), 89-107.

Dağlı, H. (2014). Okul öncesi eğitim kurumlarında uygulanan fen eğitiminin içeriği konusunda öğretmen görüşlerinin incelenmesi, (Tez) Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.

Dejonckheere, P. J., De Wit, N., Van de Keere, K., & Vervaet, S. (2016). Exploring the Classroom: Teaching Science in Early Childhood. International Electronic Journal of Elementary Education, 8(4), 537-558.

Eliason, C., and Jenkins, L. (2003). A practical guide to early childhood curriculum. Prentice Hall Upper Saddle River.

Eshach, H., & Fried, M. N. (2005). Should science be taught in early childhood?. Journal of science education and technology, 14(3), 315-336.

Ganea, P. A., Ma, L., & DeLoache, J. S. (2011). Young children’s learning and transfer of biological information from picture books to real animals. Child Development, 82(5), 1421-1433.

Gürbüz, S., ve Şahin, F. (2014). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

İçel, K. (1977). Kitle Haberleşme Hukuku. İstanbul: Beta Yayınevi.

Jones I, Lake VE, and Lin M. (2008). Early Childhood Science Process Skills: Social and Developmental Considerations. In O. N. Saracho, & B. Spodek (Eds.), Contemporary perspectives on Science and Technology in Early Childhood Education. (pp. 17-40), NC: Information Age Publishing Inc, Charlotte.

Kallery, M., & Psillos, D. (2001). Pre-school Teachers' Content Knowledge in Science: Their understanding of elementary science concepts and of issues raised by children's questions. International Journal of Early Years Education, 9(3), 165-179.

Kandır, A. & Can Yaşar M. (2011). Okul öncesi dönemde fen eğitimi. İstanbul: Morpa Yayınevi.

Kantemir, E. (1991). Çocuklara Yönelik Yayınlar ve Çocuk Kitapları Sorunu, Türk Aile Ansiklopedisi, (1), 247-250.

Kao, H., Su, M., & Huang, C. (2005). A study for developing practicable instructional modules to promote students’ understanding of the nature of science. IHPST. Karamustafaoğlu, O.(2009). Fen ve teknolojide temel yönelimler. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 87-102.

Karamustafaoğlu, S., & Kandaz, U. (2006). Okul öncesi eğitimde fen etkinliklerinde kullanılan öğretim yöntemleri ve karşılaşılan güçlükler. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(1), 65-81.

Karoğlu, H., & Ünüvar, P. (2017). Okul öncesi dönem çocuklarının gelişim özellikleri ve sosyal beceri düzeyleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (43), 231-254.

Kıldan, O., & Pektaş, M. (2009). Erken çocukluk döneminde fen ve doğa ile ilgili konuların öğretilmesinde okulöncesi öğretmenlerinin görüşlerinin belirlenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 113-127.

Konar, E. (2003). Çocuk Siyaseti ve Gürbüz Türk Çocuğu Dergisi. Tarih ve Toplum Dergisi, 40(235), 20-22.

MEGEP (Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi). (2009). Çocuk Gelişimi ve Eğitimi, Çocuğun Gelişimi, Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), Ankara.

Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2011). Aile ve Tüketici Hizmetleri, Gelişim Alanları, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, Ankara.

Oğuzkan, A.F. (2010). Çocuk edebiyatı. Ankara: Anı Yayıncılık.

Özbey, S. (2006). Okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin fen etkinliklerine ilişkin yeterliliklerinin belirlenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Özmen, H. (2004). Fen öğretiminde öğrenme teorileri ve teknoloji destekli yapılandırmacı (constructivist) öğrenme. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3(1), 100-111.

Özyürek, A. (2015). Okul Öncesi Çocukların Sosyal Beceri Düzeyleri ile Anne Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 45(206), 106-120.

Rezba, J., Fiel, R., Funk, H., Okey, J., & Jaus, H. (1995). Learning and Assessing. Dubuque, Kendall, Iowa.

Sackes, M., Trundle, K. C., & Flevares, L. M. (2009). Using children’s literature to teach standard-based science concepts in early years. Early Childhood Education Journal, 36(5), 415-422.

Trundle, K.C., & Saçkes, M. (2015). Research in early childhood science education. Springer.

Yalman, D., Topuz, M., & İçli, M. (2018). Meraklı Minik Dergisinin Çeşitli Kriterler Açısından Analizi. Uluslararası Katılımlı IV. Çocuk Gelişimi Kongresi (22-24 Ekim 2018), Hacettepe Üniversitesi, Ankara.

Yıldırım, A. & Şimşek H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.

Yılmaz Genç, M. M., & Özen Uyar, R. (2016). Resimli çocuk kitaplarının fene yönelik kavram, konu ve temalar açısından incelenmesi. Journal of International Social Research, 9(46), 600-607.

Yılmaz, E., & Balat, G. U. (2014). Okul Öncesi Dönemdeki Çocukların Annelerinin Çocuk Yetiştirme Tutumları ile Ebeveyn Öz Yeterlilik Algılarının İncelenmesi. Education Sciences, 9(4), 394-402.

Yin, R. K. (2014). Case study research: Design and methods (5th ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.

İndir

Yayınlanmış

2023-03-28

Nasıl Atıf Yapılır

GÜNEY, K., & YALMAN, D. (2023). 3-6 Yaş Çocuklarına Hitap Eden Dergilerin Temel Fen Kavramları Açısından Analizi . PEARSON JOURNAL, 8(23), 75–101. https://doi.org/10.5281/zenodo.7777350

Sayı

Bölüm

Makaleler