Edebi Çeviride Konotatif Eşdeğerlik

Konotasyonun Çeviride Yansıması


Özet Görüntüleme: 134 / PDF İndirme: 71

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.8360172

Anahtar Kelimeler:

Konotasyon, Çeviri, Eşdeğerlik, Anlam, Asosiasyon, Kültür

Özet

Makalede, çeviri metinlerde dil birimlerinin konotatif, yani yan anlamlarının doğru bir şekilde karşılanması – eşdeğerlik konusu incelenmektedir. Farklı milletlerin kültürleri arasında farklılıklar olduğu için, farklı dillerde aynı anlama gelen, düz anlam olarak uygun olan kelimeler, konotatif anlam – çağrışımsal değerlendirme açısından farklılık gösterebilir. Bu bakımdan edebî eserlerin tercümesinde millî özellikleri yansıtan konotatif anlamın sağlanması doğru tercümenin temel koşullarından biridir. Bu çalışma, edebi metinlerde değerlendirme sözlüğünün – konotatif anlamı olan kelimelerin çevirisi sırasında ortaya çıkan sorunları göstermektedir. Çağrışımsal değerlendirme açısından farklı ulusal-kültürel konotasyonların çeviride doğru bir şekilde aktarılmasında daha fazla zorluk yaşanmasına ve bunun nedenlerine değinilmektedir. Edebi eserlerin akraba olmayan dillere çevrilmesi sırasında kelimelerin konotatif anlamlarının doğru bir şekilde verilmesi konusunda ortaya çıkan sorunlar ele alınmış ve çeviri eserin özgün dilinin kültürel konotasyonlarını başarılı bir şekilde ortaya koyabilmek ve yan anlamsal eşdeğerliği yakalayabilmek için çevirmenin sadece o dilin kültürünü değil, kendi ana kültürünü de bilmesi ve çeviriyi doğru bir şekilde anlaması gerektiyi sonucuna varılmıştır.

Referanslar

Asgarli F. (2009). Bədii tərcümə prinsipləri (Principles of literary translation). Baku: АDPU-nun neshriyyаti.

Bayramov G. (2008). Tərcümə sənəti (The art of translation). Baku: OKA Ofset.

Borisenko, A. (2017). Bukvalizm v xudojestvennom perevode: Oshibka, eksperiment, metod? (Literalism in literary translation: Mistake, experiment, method?). Vestnik Moskovskogo universiteta. Seriya 9: Filologiya (Moscow University bulletin. Series 9: Philology), № 5, pp. 132-142.

Burukina O. (2007). Klassifikatciya perevodcheskikh priyemov: novyy vzgljad na staryye istiny (Classification of translation methods: a new look at old truths). Universitetskoye perevodovedeniye. Materialy VIII yubileynoy mezhdunarodnoy nauchnoy konferentsii po perevodovedeniyu “Fedorovskiye chteniya”, 19-21 oktyabrya 2006 g., SPb: Filologicheskiy f-t SPbGU (University translation studies. Materials of the VIII Anniversary International Scientific Conference on Translation Studies “Fedorov Readings”, October 19-21, 2006, St. Petersburg: Philological Faculty of St. Petersburg State University), pp. 72-80.

Burukina O. (2009). Konnotativnyye perevodcheskiye priyemy kak sredstvo resheniya kul'turno obuslovlennykh problem (Connotative translation methods as a means of solving culturally determined problems). Materialy I Mezhdunarodnogo nauchnogo simpoziuma “Sovremennyye problemy literaturovedeniya”. Tbilisi, Institut gruzinskoy literatury im. Shota Rustaveli (Materials of the I International Scientific Symposium “Modern Problems of Literary Studies”. Shota Rustaveli Institute of Georgian Literature). URL: http://www.nplg.gov.ge/gsdl/cgi-bin/library.exe?e=d-00000-00---off-0civil2--00-1----0-10-0---0---0prompt-10---4-------0-1l--10-ka-50---20-about---00-3-1-00-0-0-01-1-0utfZz-8-00&cl=CL2.13&d=HASHfe019df1b0e15b319b1ff0.12&gt=1 (accessed 11.09.2019)

Chodźko A. (1971). Specimens of the Popular Poetry of Persia, as Found in the Adventures and Improvisations of Kurroglou, the Bandit-Minstrel of Northern Persia, and in the Songs of the People Inhabiting the Shores of the Caspian Sea, Orally Collected and Translated, with Philological and Historical Notes, https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015012162932&view=1up&seq=5 (07.01.2020).

Ginzburg L. (1959). V nachale bylo slovo (In the beginning was the word). Masterstvo perevoda: Sbornik statey (Translation Mastery: Digest of articles). Moskow: izd-vo Sovetskij pisatel', pp. 287-294.

Кhromova I., Tokareva G. (2017). Strategyy perevoda “chujogo” (na materyale perevodov A.N.Ostrovskogo intermediy Servantesa) (Foreignization translation strategies: translations of miguel de Cervantes’ interludes by A.N.Ostrovsky). Vestnik Moskovskogo universiteta. Seriya 22: Teoriya perevoda (Moscow University bulletin. Series 22: Translation theory), № 1. pp. 85-95.

Timko N. (2007). Faktor “kul'tura” v perevode. (The factor “culture” in translation). Kursk: Kursk. gos. un-t.

Wilks J. (2015). Horses as Heroes in Medieval Islamicate Literature. Hawaii University International Conferences. Arts, humanities, social sciences & education. January 03-06, https://www.huichawaii.org/assets/wilks%2c-judith---2015-ahse-huic.pdf (07.01.2020).

Wilks J. (2001). The Persianization of Köroǧlu: Banditry and Royalty in Three Versions of the Köroǧlu Destan. Asian Folklore Studies, vol. 60/2, pp. 305-318, https://asianethnology.org/downloads/ae/pdf/a1394.pdf (07.01.2020).

Zlobin A. (2012). Perevod v kognitivnom formate znaniya (Translation in cognitive format of knowledge). Saransk: izd-vo Mordov. un-ta.

Yayınlanmış

2023-09-21

Nasıl Atıf Yapılır

BAYLAROVA, A. (2023). Edebi Çeviride Konotatif Eşdeğerlik: Konotasyonun Çeviride Yansıması. PEARSON JOURNAL, 8(25), 430–436. https://doi.org/10.5281/zenodo.8360172

Sayı

Bölüm

Makaleler