Velayetin Kaldırılması ve Değiştirilmesi


Özet Görüntüleme: 188 / PDF İndirme: 70

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.7776958

Anahtar Kelimeler:

Velayet, Çocuğun Üstün Yararı, Velayetin Kaldırılması, Velayetin Değiştirilmesi

Özet

Velayet, Türk Medeni Kanunu’nda (TMK) düzenlenmiştir. Velayet, anne ve babaya verilen bir hak olduğu kadar yükümlülüktür. Anne ve baba, velayetten doğan çocuk üzerindeki haklarının yanında, ortak çocuklarının bakımı ve korunmasını sağlamak ve her zaman çocuğun yüksek yararını gözetmek zorundadır. Velayet hakkı kural olarak evlilik süresince anne ve babaya aittir. Evlilik dışında doğan çocuğun ise velayeti anneye aittir. Evlilik birliğine ara verilmesi veya evlilik birliğinin sona ermesi halinde, hâkim çocuğun velayetinin kimde olacağına re’sen karar verir. Hâkim, bu kararı verirken, anne ve babanın taleplerinden bağımsız olarak, çocuğun üstün yararını gözetir. Çocuğun velayetini anne ve babaya ortak velayet şeklinde verilebileceği gibi yalnızca anne veya babaya da verilebilir. Velayete ilişkin karar verildikten sonra kanunda yer alan olguların yaşanması halinde, velayet hakkı kendinde olmayan tarafın talebiyle velayet hakkı değiştirilebilir. Hâkimin, velayet hakkını değiştirmesi için somut olayda çocuğun üstün yararının zedelenmesi, velayet hakkı kendinde olan tarafın hastalığı, başka yere gitmesi gibi somut durumlar dikkate alınır. TMK 182. Maddesinde, çocuğun velayet hakkına sahip olmayan ebeveyni ile kişisel ilişki kurulmasına izin verilmemesi, velayetin değiştirilme sebebi olarak belirtilmiştir. Çocuğun üstün yararının zedelendiği durumda, velayetin değiştirilse dahi alınan önlemin yetersiz olacağı anlaşılırsa, hâkim velayetin kaldırılmasına karar verebilir. Anne veya babanın şiddet göstermesi, uyarılara rağmen çocuk ile ilgilenilmemesi, çocuğun gereksinimlerinin karşılanmaması durumlarında hâkim çocuğu korumak adına son çare olarak velayet hakkını kaldırabilir. Belirtmek gerekir ki her durumda, hâkim öncelikle çocuğun üstün yararını ve menfaatini göz önüne alarak karar verecektir.

Referanslar

Akçaal Mehmet, “Velâyetin Değiştirilmesi”, İnühfd, 13(1), 2022, S.190-205.

Akyüz, E. (2021). Çocuk Hukuku, Çocukların Hakları ve Korunması, 8. Baskı, Pegem Yayıncılık, Ankara.

Arat, A. (2012). “Medeni Kanun’da Velayetin Kaldırılması Tedbiri Ve Bu Tedbirin Uygulanması”, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S. 11, C. 2.

Baktır Çetiner, S. (2017). Velayet Müessesinin Tarihi Gelişimi Ve Hukuki Niteliği (Müessese), Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Şeref Ertaş’a Armağan, S. 19(Özel Sayı).

Ceylan, E. (2019). Türk ve İsviçre Hukukunda Velayet Hakkı Ve Hukuki Sonuçları, Leges Yayınları, İstanbul.

Gençcan, ÖU (2013). 6100 Sayılı Hmk Hükümlerine Göre Boşanma Tazminat Ve Nafaka Hukuku (Boşanma), Yetkin Yayınları, Ankara.

Öcal Apaydın, B. (2016) “İsviçre Medeni Kanununun Velayete İlişkin Hükümlerinde Değişiklik Yapılması Ve Ortak Velayetin Kural Olarak Benimsenmesi”, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S. 11.

Özer Taşkın, Ö. (2020). “Velayet Hakkının Kullanılması, Velayetin Değiştirilmesi”, Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S. 6, C. 1.

Özlü, H. (2004). Velayetin Kaldırılması, Adil Yayınları, Ankara 2002, S.1 Vd.; Çelik, Cemil: “Velayetin Kaldırılması”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 54, S. 1.

Usta, S. (2012). Çocuk Hakları Ve Velayet, On İki Levha Yayınları, İstanbul.

İndir

Yayınlanmış

2023-03-28

Nasıl Atıf Yapılır

ÖZER DENİZ, M. (2023). Velayetin Kaldırılması ve Değiştirilmesi. PEARSON JOURNAL, 8(23), 26–31. https://doi.org/10.5281/zenodo.7776958

Sayı

Bölüm

Makaleler