KAPİTALİZMİN MOTORU OLAN KİŞİSEL ÇIKAR İLKESİ İLE DİNİ KÜLTÜR ARASINDAKİ İLİŞKİ

Özet

Aydınlanma düşüncesi ikliminde insan davranışı kişisel çıkar düşüncesiyle açıklanmaya başlamıştır. Sanayi devrimiyle birlikte de insan davranışını kişisel çıkarla açıklamak bir modaya dönmüştür. Aynı zamanda, kişisel çıkar bir günah olmaktan çıkmış, bir erdemli davranışa dönüşmüştür. 18. yüzyıldan itibaren ortaya çıkan modern sosyal bilimler de kişisel çıkar düşüncesi üzerine kurulmuştur. Avrupa’nın yükselişi Protestan Reform hareketiyle başlamıştır. Protestan kültürü modern, rasyonel ve bireyci bir kültürdür. Weber’e göre kültür önemli bir değişkendir ve kapitalizmin izlediği yolu kültür belirlemektedir. Avrupa’da kapitalizm çok rasyonel olan Protestan kültüründe doğmuştur. Protestan kültürü olmasaydı Avrupa’da ve Amerika’da farklı bir kapitalizm ortaya çıkacaktı. Bu bağlamda modern iktisat düşüncesi ile Protestan kültürü arasında çok yakın bir ilişki bulunur. Bu çalışmada kişisel çıkar ilkesinin ortaya çıkışına ve Protestan kültürüyle olan ilişkisine değinilmektedir. Çalışmanın sonuç kısmında ise iktisat sosyolojisinin kurucusu olan Max Weber’in ortaya koyduğu Protestan kültürü ile kapitalizm ilişkisine vurgu yapılmaktadır.